Znate li kineski način uzgoja krompira? U nastavku teksta vam otkrivamo. Kina je zemlja koja se uvijek suočavala s izazovima kada je riječ o obezbjeđivanju hrane za svoje stanovništvo. Kao najmnogoljudnija država na svijetu, morala je osmisliti načine da što efikasnije koristi raspoložive resurse. Iako su vekovima oslanjali na pirinač kao osnovnu namirnicu, s vremenom je krompir zauzeo vodeće mjesto u ishrani i poljoprivredi. Razlog za to nije samo njegova hranljivost i mogućnost skladištenja, već i činjenica da kineski poljoprivrednici koriste posebnu metodu sadnje koja omogućava da se iz relativno male površine dobije izuzetno veliki prinos.
-
Zašto Kina traži inovativna rješenja
Iako se prostire na ogromnoj teritoriji, Kina ima ograničene površine obradivog zemljišta. Veliki dio zemlje zauzimaju planinski lanci i pustinje, dok su ravnice na kojima je moguće uzgajati hranu koncentrisane u pojedinim regijama. Zato se svaki kvadratni metar zemljišta koristi do maksimuma. Tradicionalne metode uzgoja krompira, koje su uobičajene u mnogim drugim zemljama, nisu bile dovoljno efikasne za kineske uslove. Tako je nastao tzv. kineski metod sadnje krompira – sistem koji podrazumijeva specifičan način pripreme zemljišta, duboku sadnju i višeslojno nagrtanje biljke tokom njenog rasta.
-
Osnovne karakteristike kineske metode
Za razliku od klasičnog načina sadnje, gdje se krompir zatrpava u redove i povremeno nagrće zemljom, kineska metoda polazi od ideje da se biljka sadi duboko u zemlju i tokom rasta stalno zatrpava novim slojevima zemlje pomiješane s đubrivom. Na taj način nastaje okruženje u kojem se formira mnogo više gomolja nego kod običnog načina uzgoja.
Kineski metod donosi i nekoliko dodatnih prednosti:
- manja potreba za plijevljenjem i okopavanjem – jer se biljka stalno zatrpava zemljom;
- smanjena učestalost zalijevanja – zemlja zadržava vlagu;
- otpornost na štetočine – krompirov vojni crv teže dolazi do listova;
- efikasna upotreba prostora – moguće je dobiti visoke prinose na manjoj površini.
-
Priprema krompira za sadnju
Za sadnju se ne koriste veliki gomolji, već oni manji, veličine jajeta. Prije sadnje, krompir se drži na temperaturi ne višoj od 15 °C, a nekoliko dana pred sadnju iznosi se u toplu prostoriju na svjetlo kako bi se zazelenio i pustio klice. Zanimljivo je da se kod svake krtolice odstrani dio pulpe i površina premaže pepelom kako bi se spriječilo truljenje. Ovaj korak se smatra ključnim jer omogućava zdrav razvoj gomolja u kasnijoj fazi.
-
Priprema jame i sadnja
Umjesto redova, sadi se u duboke i široke jame. Preporučuje se da promjer jame bude najmanje 70 cm. Na dno se stavlja krompir, a zatim se prekriva mješavinom zemlje, stajnjaka ili komposta i dodataka poput superfosfata ili koštanog brašna. Može se posaditi i nekoliko gomolja u jednu jamu radi sigurnijeg prinosa.
Sloj zemlje iznad krompira ne bi trebalo da prelazi 10 cm. Ostatak jame ostaje prazan dok biljka ne počne da raste. Kada naraste do 15 cm, na nju se dodaje nova količina zemlje i opet se ostavlja samo mali dio biljke iznad površine. Ovaj postupak se ponavlja svaki put kada biljka dostigne određenu visinu, dok se jama potpuno ne ispuni. Na kraju se oko biljke formira mali brežuljak koji podstiče dalji razvoj gomolja.
-
Njega tokom rasta
Zalijevanje ovakvih gredica je potrebno samo jednom sedmično, a tokom kišnog perioda zalijevanje se potpuno izbjegava. Osim toga, preporučuje se redovno dodavanje hraniva kao što su ptičji izmet ili kalijumova so, jer značajno povećavaju prinos.
Vrlo je važno da zemlja ostane rahla, jer u suprotnom listovi neće dobijati dovoljno zraka. Zato je povremeno rahljenje obavezno. Kineski poljoprivrednici često sade bijeli luk između gredica jer on odbija krompirovog vojnog crva. Još jedan materijal koji se pokazao korisnim je slama – ona omogućava dobar protok vazduha i vode, pa biljka brže raste.
-
Prednosti i izazovi
Kineska metoda pokazala se izuzetno efikasnom u uslovima gdje je zemljište ograničeno, a potreba za velikim prinosom velika. Međutim, postoji i izazov: sorte krompira koje daju odlične rezultate u Kini ne moraju nužno uspjeti podjednako dobro u drugim klimatskim zonama. Zato je potrebno eksperimentisati sa sortama i prilagoditi metodu lokalnim uslovima.
