Nedavno sprovedeno istraživanje sugeriše da redovni intimni odnosi mogu imati značajan uticaj na mentalno zdravlje odraslih osoba. Osim što učvršćuju emocionalnu povezanost između partnera, fizička bliskost se pokazala kao prirodan način da se smanji rizik od depresije i poboljša opšte psihičko stanje.
Studiju su sproveli istraživači s medicinskog koledža Univerziteta Shantou u Kini, analizirajući podatke više od 14.000 odraslih osoba različitih uzrasta, polova i životnih stilova. Njihov zaključak je jasan: osobe koje imaju najmanje jedan intimni odnos sedmično imaju značajno manju vjerovatnoću da razviju poremećaje raspoloženja, uključujući depresiju i hroničnu anksioznost.
-
Jedan odnos sedmično – mjerljivo manji rizik
Prema nalazima istraživanja, čak i minimalna učestalost fizičke intimnosti – svega jedanput sedmično – može smanjiti rizik od depresije za oko 24 posto. Ovaj efekat je bio najizraženiji kod osoba u dvadesetim i tridesetim godinama, ali su pozitivni rezultati zabilježeni i kod starijih ispitanika.
Za mnoge ljude, depresija počinje kao osjećaj izolacije i gubitka povezanosti s drugima. Fizička bliskost, kada je utemeljena na međusobnom povjerenju i emocionalnoj sigurnosti, može djelovati kao emocionalni “most” koji pomaže da se ti osjećaji ublaže ili spriječe u razvoju.
-
Hormonski mehanizmi koji stoje iza bliskosti
Tokom intimnih odnosa tijelo oslobađa niz hormona koji direktno utiču na raspoloženje. Najvažniji među njima su endorfini, dopamin, oksitocin i serotonin.
Endorfini djeluju kao prirodni antidepresivi i analgetici. Oni smanjuju osjećaj bola i stresa, i stvaraju subjektivni osjećaj ugode. Dopamin, poznat kao “hormon nagrade”, pojačava osjećaj zadovoljstva i motivacije. Oksitocin, koji se često naziva i “hormon povezivanja”, utiče na razvoj osjećaja bliskosti i emocionalne sigurnosti između partnera. Serotonin doprinosi stabilizaciji raspoloženja i igra ključnu ulogu u prevenciji depresivnih epizoda.
Zahvaljujući ovom kompleksnom hormonalnom odgovoru, intimni odnosi ne samo da donose fizičko zadovoljstvo, već i stvaraju biološku osnovu za psihičku otpornost i stabilnost.
-
Emocionalna bliskost smanjuje osjećaj usamljenosti
Mutong Chen, jedna od autorki studije, ističe da bliskost između partnera ima duboko psihološko značenje koje nadilazi fizički kontakt. “Intimnost doprinosi smanjenju osjećaja usamljenosti i poboljšava subjektivni kvalitet života, bez obzira na pol ili starost”, navodi Chen.
Istraživači su primijetili da su najbolji mentalni rezultati postignuti kod osoba koje su imale oko 103 intimna odnosa godišnje, što iznosi nešto manje od dva puta sedmično. Međutim, naglašeno je da broj odnosa nije presudan – važniji je kontinuitet i kvalitet emocionalne veze nego kvantitativna frekvencija.
-
Jačanje otpornosti na svakodnevne stresore
Redovna fizička bliskost ne utiče samo na trenutno raspoloženje, već i na sposobnost pojedinca da se nosi sa svakodnevnim pritiscima. Intimni odnosi su povezani sa smanjenjem nivoa kortizola – hormona koji se pojačano luči tokom stresa. Smanjen kortizol znači manji rizik od hronične iscrpljenosti, poremećaja sna, razdražljivosti i smanjene koncentracije.
Ljudi koji redovno ostvaruju emocionalnu i fizičku povezanost s partnerom često imaju bolje razvijeno samopouzdanje i veći osjećaj lične vrijednosti. Osim toga, prisustvo bliske osobe tokom stresnih situacija ima dokazano smirujući efekat – poznato je da i sama fizička blizina voljene osobe može ublažiti intenzitet stresne reakcije.
-
Nije stvar samo u seksu – važna je emocionalna komponenta
Ono što istraživanje takođe jasno ističe jeste da seksualni odnos sam po sebi nije garant mentalnog zdravlja. Ključni element je emocionalna povezanost i uzajamno poštovanje između partnera. Mehanički ili emocionalno “prazni” odnosi neće imati isti efekat na psihičko stanje kao oni utemeljeni na bliskosti i otvorenoj komunikaciji.
Intimnost kao takva obuhvata i druge oblike fizičke povezanosti, poput zagrljaja, nježnosti, masaže, držanja za ruke – sve što pomaže u jačanju osjećaja sigurnosti i međusobnog razumijevanja. U tom smislu, seksualna aktivnost je dio šireg spektra emocionalne bliskosti koja ima značajne psihološke prednosti.
