Kako bi svojoj djeca olakšali da zaspe ili se osjećaju sigurnije tokom noći mnogi roditelji ostavljaju uključeno noćno svjetlo. U nastavku teksta pročitajte kako to može uticati na vaše dijete. Ta navika mogla bi imati posljedice koje većina ne uzima u obzir. Doktor Saurab Seti, stručnjak za očne bolesti i zaštitu vida, upozorio je roditelje na potencijalnu opasnost koja dolazi iz, naizgled bezazlenog, izvora: noćne lampe.
-
Noćno svjetlo kao tihi rizik za dječje oči
Prema riječima dr. Setija, konstantno izlaganje djece slabom svjetlu tokom sna može imati dugoročne posljedice po njihov vid. Iako se mnogima čini da prigušena svjetlost pomaže djeci da se lakše opuste i zaspu, on tvrdi da određene vrste svjetla, posebno plava i bijela, mogu negativno uticati na razvoj očiju, posebno ako se izlaganje događa svakodnevno i tokom ključnih godina razvoja.
U svom video obraćanju objavljenom na društvenim mrežama, dr. Seti istakao je da čak i kad djeca spavaju s očima zatvorenim, određene talasne dužine svjetlosti, poput plave, mogu proći kroz tanku kožu kapaka i stimulisati ćelije melanopsina u oku. Ova stimulacija može poremetiti cirkadijalni ritam — prirodni unutrašnji sat tijela — i uticati na pravilan razvoj očne jabučice. Posljedica može biti povećan rizik od kratkovidosti, odnosno miopije.
-
Plava svjetlost i njen efekat kroz zatvorene kapke
Jedna od ključnih tačaka koju doktor naglašava jeste da su dječje oči posebno osjetljive. Plava svjetlost, koja je česta kod LED i noćnih lampi, može da prodre i kroz zatvorene kapke i utiče na ćelije koje regulišu dnevno-noćne ritmove. Ako se ovaj proces redovno ometa, to može rezultirati nepravilnim razvojem očne strukture.
Kao alternativu, dr. Seti preporučuje da se djeca, ukoliko je svjetlo neophodno, izlažu blagom crvenom svjetlu koje je postavljeno dalje od kreveta. Takođe, savetuje korišćenje noćnih zavesa koje blokiraju vanjsku svjetlost i omogućavaju potpuno mračno okruženje.
-
Šta zapravo znači miopija kod djece?
Miopija, poznata kao kratkovidost, je stanje oka u kojem osoba jasno vidi objekte koji su blizu, dok su udaljeni objekti zamagljeni. Ovo stanje nastaje kada oblik oka uzrokuje da se svetlosni zraci fokusiraju ispred mrežnjače, umjesto direktno na njoj.
Kratkovidost se najčešće razvija u djetinjstvu i može napredovati tokom godina. Iako je često genetski uslovljena, istraživanja sve više ukazuju na to da i faktori iz okoline igraju važnu ulogu — posebno količina vremena provedenog na otvorenom i izloženost vještačkom svjetlu u ranim godinama.
-
Istraživanja potvrđuju mogućnost veze
Jedna od najpoznatijih studija koja se bavila ovim pitanjem sprovedena je 1999. godine na Univerzitetu u Pensilvaniji. U istraživanju je učestvovalo 479 djece uzrasta između dvije i 16 godina. Naučnici su tada pronašli moguću vezu između izlaganja svjetlu tokom noći i većeg rizika od razvijanja kratkovidosti.
Profesor oftalmologije Ričard Stoun, koji je bio viši istraživač u ovoj studiji, naglasio je da njihova otkrića ne dokazuju uzročno-posljedičnu vezu, ali da indicije postoje. Po njegovom mišljenju, odsustvo potpunog mraka tokom sna u ranom djetinjstvu može biti jedan od faktora koji povećava rizik od razvoja kratkovidosti.
-
Nisu sva svjetla jednako štetna
Važno je naglasiti da nisu svi izvori svjetlosti podjednako problematični. Plava i bijela svjetla, koja se često koriste u modernim noćnim lampama i elektronskim uređajima, imaju najjači uticaj na cirkadijalni ritam. Crveno svjetlo, s druge strane, ima minimalan uticaj na spavanje i razvoj očiju, zbog čega se i preporučuje kao bezbjednija alternativa ako je djetetu potrebna neka razina osvjetljenja tokom noći.
-
Mišljenja stručnjaka su podijeljena, ali oprez nije na odmet
Iako ne postoji apsolutni konsenzus među naučnicima, sve veći broj pedijatara i oftalmologa počinje da prepoznaje ulogu okruženja u razvoju vida kod djece. Roditelji ne treba da paniče, ali bi trebalo da preispitaju navike koje su možda uvedene iz praktičnih razloga, a koje u stvarnosti mogu imati negativan efekat na dugoročno zdravlje djece.
